Nowa Ustawa o Mobilizacji a Ukraińcy w Polsce

Nowa ustawa o mobilizacji

TOP-3 zmiany dla Ukraińców w Polsce

Często zadawane pytania

Nowa ustawa o mobilizacji

Nowa ustawa o mobilizacji – to projekt ustawy nr 10378 „O zmianach w aktach prawnych Ukrainy dotyczących poprawy niektórych kwestii mobilizacji, rejestracji wojskowej i służby wojskowej”. Proponowane zmiany mają istotne konsekwencje nie tylko dla obywateli mieszkających na Ukrainie, ale także dla mieszkających za granicą. Przyjrzyjmy się, co te zmiany oznaczają dla Ukraińców mieszkających poza granicami kraju.

Zwróć uwagę! Ze względu na termin złożenia projektu ustawy (25.12.2023 r.), może ona wejść w życie nie wcześniej niż 15 stycznia 2023 roku.

Szereg zmian dotyczy obywateli Ukrainy bez wskazania na miejsce czy kraj ich pobytu. Jednak jest także kilka szczególnych przepisów, które mogłyby znacząco utrudnić pobyt obywateli Ukrainy za granicą.

TOP-3 zmiany dla Ukraińców w Polsce

1. Zmiana dolnej granicy wieku poborowego

Obniżenie wieku poborowego z 27 do 25 lat dotyczy młodych mężczyzn przebywających za granicą. Może to prowadzić do zmiany ich statusu w rejestrze wojskowym.

2. Obowiązek wojskowo-transportowy

Wykonanie obowiązku wojskowo-transportowego w okresie mobilizacji będzie realizowane na podstawie Planu Mobilizacyjnego Ukrainy, poprzez bezpłatne zaangażowanie środków transportu przedsiębiorstw, instytucji i organizacji wszystkich form własności oraz podmiotów gospodarczych wszelkiej organizacyjno-prawnej formy i formy własności, a także osób fizycznych i osób fizycznych – przedsiębiorców.

W momencie ogłoszenia powszechnej mobilizacji wprowadza się zakaz przekazywania środków transportu poza obszary regionalne lub poza granice Ukrainy, przekazywania praw własności podmiotom prawnym lub osobom fizycznym, przedłużonej dzierżawy (leasingu), ustanawiania ich jako zabezpieczenia w umowach o kredyt i gwarancje przed instytucją bankową oraz podejmowania innych działań, które uniemożliwiają przekazanie tych środków transportu formacjom wojskowym. Dotyczy to pojazdów, które zostały zarejestrowane jako niezbędne dla wojska ukraińskiego.

Wprowadzenie tych zmian może mieć znaczący wpływ na obywateli (w tym również obywatelki) Ukrainy mieszkających w Polsce, zwłaszcza jeśli są oni właścicielami środków transportu, objętych obowiązkiem wojskowo-transportowym. Mogą być zobowiązani do udostępnienia tych środków transportu w określonych okolicznościach.

3. Wymóg weryfikacji rejestracji wojskowej

Rozporządzenia w sprawie „Czynności konsularnych w zagranicznych przedstawicielstwach dyplomatycznych Ukrainy w czasie stanu wojennego” oraz „Wydawania paszportu obywatela Ukrainy i paszportu obywatela Ukrainy na wyjazd za granicę” mają na celu uregulowanie kwestii związanych z obywatelami Ukrainy, przebywającymi również w Polsce.

Zwróć uwagę! Zgodnie z obowiązującym prawem, obywatele Ukrainy nie mają możliwości dokonania rejestracji wojskowej poza granicami Ukrainy!

Konsekwencje dla obywateli Ukrainy przebywających w Polsce:

Projekt ustawy przewiduje, że osoby między 18 a 60 rokiem życia, którzy podlegają obowiązkowej służbie wojskowej, będą musiały okazać wojskowe dokumenty rejestracyjne, by wykonać część czynności konsularnych. Dotyczy to również placówek DP „Dokument”. Oznacza to, że obywatele Ukrainy przebywający w Polsce, mogą być zobowiązani do okazania wojskowej legitymacji, w celu przeprowadzenia niektórych procedur konsularnych.

Warto zauważyć, że sytuacja dzieci, których oboje rodziców są obywatelami Ukrainy, nie podpada pod powyższe wyjątki. Nie jest jeszcze do końca jasne, w jaki sposób będzie dokonywana rejestracja takich dzieci w konsulatach, ale zgodnie z przedstawionym projektem nowelizacji ustawy, wydaje się, że dzieci z ukraińskich rodzin, nie będą mogły zostać zarejestrowane, bez potwierdzenia rejestracji wojskowej ojca.

FAQ

Czynności notarialne na terenie Polski

• Przebywając w Polsce, w celu dokonania czynności notarialnych, nadal można skorzystać z usług notariusza lub notariusza i tłumacza przysięgłego

Wymiana prawa jazdy

• O ile już teraz zrozumiałe są warunki wymiany na nowe Ukraińskiego Prawa Jazdy, ciężko jednoznacznie stwierdzić, czy wymiana Ukraińskiego Prawa Jazdy na Polskie, będzie możliwe, kiedy wnioskujący nie potwierdzi swojej rejestracji wojskowej. Kiedyś, polskie urzędy kierowały ukraińskie dokumenty do Konsulatu Ukrainy, w celu ich weryfikacji. Teraz, ze względu na, wcześniej opisaną, wymagalność legitymacji wojskowej, nie wiadomo, czy dalsza weryfikacja będzie nadal możliwa. Ponadto, nie wiemy jak zareaguje na te zmiany polski ustawodawca.
• Więcej o obowiązujących zasadach wymiany ukraińskiego prawa jazdy na polskie można przeczytać tutaj.

Podróże zagraniczne

• Obywatele Ukrainy nadal, bez wyjątków, mogą ubiegać się o nowe paszporty zagraniczne, nawet w przypadku ważności poprzedniego, z zastrzeżeniem, że można posiadać maksymalnie 2 ważne paszporty zagraniczne jednocześnie. Po wejściu ustawy w życie, osoby, które nie posiadają potwierdzenia rejestracji wojskowej, zderzą się z brakiem możliwości wydania nowego paszportu.
• Obywatele Ukrainy, mogą ubiegać się o wydanie polskiego dokumentu podróży. Dotyczy to obywateli Ukrainy, którzy posiadają:
  – zezwolenie na pobyt stały;
  – zezwolenie na pobyt długoterminowego rezydenta UE;
  – ochronę uzupełniającą;
  – zgodę na pobyt ze względów humanitarnych.
  Więcej na temat procedury otrzymania polskiego dokumentu podróży można przeczytać tutaj.

Zawarcie małżeństwa na terenie RP

• Proponowane zmiany, wprost wykluczają możliwość zawarcia małżeństwa, z obywatelem Ukrainy, który nie ma rejestracji wojskowej, na terenie Polski. Nawet zawarcie małżeństwa poprzez złożenie wniosku do sądu jest zagrożone, gdyż w przypadku braku rejestracji wojskowej nie można uzyskać zaświadczenia z Konsulatu Ukrainy o niewydawaniu zaświadczenia o możliwości zawarcia małżeństwa. Dlatego też, może okazać się, że nowa ustawa o mobilizacji, całkowicie wykluczy możliwość zawarcia związku małżeńskiego na terenie RP dla takich osób.

Należy zaznaczyć, że dokładne skutki, powyższych zmian, będą zależały od okoliczności i sposobu ich wdrożenia. Warto śledzić postęp prac nad ustawodawstwem i być świadomym ewentualnych zmian w przepisach.